मटणाचा सुगंध आणि आठवणी…
खरंतर गावाकडच्या मटणाला एक वेगळीच चव असते. रविवारी सकाळी मटण आणण्याची लगबग, आईचं घरगुती मसाला वाटणं, आणि शेवटी जेवणात मटणाचा घमघमाट — ही आठवण प्रत्येक मराठी मनात घर करून बसलेली आहे.
आज आपण हीच पारंपरिक आणि झणझणीत गावठी मटण रेसिपी अगदी घरच्या घरी कशी बनवायची ते पाहणार आहोत.
साहित्य (Ingredients)
मुख्य साहित्य:
- मटण (हाडांसकट) – १ किलो
- तेल – ५ चमचे
- कांदे – ४ मध्यम (सोलून बारीक चिरलेले)
- टोमॅटो – २ मध्यम (बारीक चिरलेले)
- आलं-लसूण पेस्ट – २ चमचे
- कोथिंबीर – सजावटीसाठी
सुकं मसाला वाटणासाठी:
- सुकी खोबरे – १ वाटी
- काळा मिरी – १ चमचा
- धणे – २ चमचे
- जिरे – १ चमचा
- लवंग – ५
- दालचिनी – १ इंच
- तमालपत्र – १
पावडर मसाले:
- लाल तिखट – २ चमचे
- हळद – १/२ चमचा
- मीठ – चवीनुसार
मसाला वाटप (How to prepare masala)
- प्रथम सुकं खोबरं खरपूस भाजून घ्या. त्यात धणे, जिरे, मिरी, तमालपत्र, लवंग आणि दालचिनी घालून परतून घ्या.
- हे सर्व मिक्सरमध्ये थोडंसं पाणी घालून गार झाल्यावर वाटून घ्या.
पाककृती (Recipe Steps)
- एका मोठ्या पातेल्यात तेल गरम करा. त्यात कांदे घालून सोनेरी रंगाचा होईपर्यंत परतवा.
- आलं-लसूण पेस्ट घालून २-३ मिनिटं परतवा.
- आता टोमॅटो घालून शिजवा.
- त्यात हळद, लाल तिखट व मीठ घालून हलवून घ्या.
- सुकं वाटलेलं मसाला घालून ५-६ मिनिटं परतवा.
- नंतर मटण घालून १०-१५ मिनिटं झाकण ठेवून शिजवा.
- मटण रंग बदलल्यावर पाणी घालून ३-४ शिट्ट्या होईपर्यंत प्रेशर कूकरमध्ये शिजवा.
- गॅस बंद करून गार झाल्यावर सुट्टी गॅसवर ५ मिनिटं उकळा द्या.
- वरून कोथिंबीर घालून गरम गरम सर्व्ह करा.
खास टिप्स (Tips & Tricks)
- गावठी मटण वापरल्यास अजून चवदार लागतो.
- मसाला वाटताना गरम वाटलेला मसाला थोडा थंड झाल्यावरच वाटा.
- तुमच्या चवीनुसार तिखट प्रमाण वाढवू शकता.
- हळद थोडीशीच वापरा — जास्त झाली तर चव करकरीत होते.
- आधीच कांदे चांगले परतल्यास रस्सा चविष्ट आणि गडद रंगाचा होतो.
- घरगुती मटण मसाला वापरल्यास पारंपरिक वास येतो.
पोषणमूल्य अंदाजे (प्रत्येक सर्व्हिंग):
फायबर: 1g
प्रोटीन: 25g
फॅट: 15g
कॅलरीज: 280-320
FAQ (नेहमी विचारले जाणारे प्रश्न)
प्रश्न 1: मटण किती वेळ शिजवावे?
उत्तर: साधारण ३-४ शिट्ट्या मध्यम आचेवर पुरेशा असतात.
प्रश्न 2: हॉटेलसारखा मटण रस्सा कसा बनवावा?
उत्तर: वाटणात थोडासा कांदा जळवून घातल्यास खास रंग व चव मिळतो.
प्रश्न 3: यासोबत काय सर्व्ह करावे?
उत्तर: भाकरी, पोळी, भात, पांढरा तांदुळ सर्व उत्तम पर्याय आहेत.
प्र. 4: कोणता मसाला सर्वोत्तम लागतो मटणसाठी?
उत्तर: घरगुती तयार केलेला कोल्हापुरी किंवा मालवणी मटण मसाला सर्वोत्तम चव देतो.
प्र. 5: मटण जास्त नरम कसं करायचं?
उत्तर: मटण दहीत १५-२० मिनिटं मॅरिनेट केल्यास ते जास्त नरम होते.
“आईच्या हातचं मटण” – हा शब्दच पुरेसा आहे आठवणीत रमायला. सण, रविवारी जेवण, किंवा पाहुणे आले की मटण हेच असायचं. ही पारंपरिक चव आता घरच्या घरी पुन्हा अनुभवायला मिळणार आहे.
तुमच्या साठी आणखी काही रेसिपी :
मसालेदार चिकन करी रेसिपी | घरच्या घरी बनवा पारंपरिक चविष्ट चिकन करी!
घरच्या घरी बनवा शेवग्याचे शेंगांचे सूप | Drumstick Soup Recipe in Marathi (टेस्टी + आरोग्यदायी)
झणझणीत भरली वांगी – पारंपरिक चव, आजीच्या आठवणी आणि घरगुती मसाल्यांचा संगम
झणझणीत मटण रेसिपी (Spicy Mutton Curry in Marathi)
Ingredients
- मटण हाडांसकट – १ किलो
- कांदे – ४ मध्यम सोलून बारीक चिरलेले
- टोमॅटो – २ मध्यम बारीक चिरलेले
- तेल – ५ मोठे चमचे
- आलं-लसूण पेस्ट – २ चमचे
- हळद – ½ चमचा
- लाल तिखट – २ चमचे चवीनुसार कमी-जास्त करा
- मटण मसाला – २ चमचे
- मीठ – चवीनुसार
- पाणी – २ कप गरजेनुसार
- कोथिंबीर – सजावटीसाठी
Instructions
- सर्व साहित्य तयार करून ठेवा.
- कढईत तेल गरम करा, त्यात चिरलेला कांदा घालून तो सोनेरी रंगाचा होईपर्यंत परतवा.
- आता आलं-लसूण पेस्ट टाका व २ मिनिटं परतवा.
- नंतर टोमॅटो घालून नरम होईपर्यंत शिजवा.
- हळद, तिखट, मीठ, आणि मटण मसाला घालून छान मिक्स करा.
- या मसाल्यात मटण घालून १०–१२ मिनिटं झाकण ठेवून परतवा.
- २ कप गरम पाणी टाका. कुकरमध्ये ३–४ शिट्ट्या होईपर्यंत मटण शिजवा.
- मटण शिजल्यावर झाकण काढून गरज असल्यास आणखी थोडं पाणी घाला आणि १० मिनिटं मंद आचेवर उकळा.
- वरून कोथिंबीर घालून गरम गरम भात, पोळी किंवा भाकरीसोबत सर्व्ह करा
Notes
- तुम्ही हवं असल्यास कोकोनट दूध किंवा गोडा मसाला वापरून चव वेगळी करू शकता.
- हंडी किंवा लोखंडी कढईत मटण शिजवले तर चव अधिक खुलते.
- मसाला तयार करताना तो व्यवस्थित परतणं महत्त्वाचं आहे.