उन्हाळ्याचं सोनं – आंबा आणि लस्सी
उन्हाळा आला की घराघरात गारव्यासाठी काहीतरी गोड आणि थंड पाहिजे असतं. आपल्या महाराष्ट्रात आंबा म्हणजे फक्त फळ नाही – तो एक भावना आहे. लहानपणी आजीच्या अंगणात बसून खाल्लेला गरमगरम पोळीवरचा आमरस, किंवा शाळेतून आल्यावर आईने दिलेली मस्त थंडगार मँगो लस्सी… तो अनुभव अजूनही जिभेवर जिवंत आहे.
मँगो लस्सी म्हणजे काय?
मँगो लस्सी ही एक दह्यापासून बनवलेली गोडसर लस्सी आहे, ज्यामध्ये आंबा, दूध (किंवा मलई), साखर आणि वेलदोड्याची पूड घालून ती थंडगार करून दिली जाते. कधी कधी यामध्ये गुलाबपाणी किंवा केशर देखील घालतात, जे लस्सीला एक खास सुगंध आणि स्वाद देतात.
हे पेय:
- थंडावा देणारे आहे
- पचनास हलके आहे
- शरीरासाठी फायदेशीर आहे
मूळतः पंजाबमधून आलेली ही लस्सी आता संपूर्ण भारतात – आणि परदेशात सुद्धा – लोकप्रिय झाली आहे.
साहित्य (४ लोकांसाठी)
| घटक | प्रमाण |
|---|---|
| पिकलेला आंबा | २ मध्यम (हापूस/अल्फोन्सो प्राधान्य) |
| थंड गोड दही | १ कप |
| दूध (किंवा मलई) | ½ कप |
| साखर | २ ते ३ चमचे (स्वादानुसार) |
| वेलदोड्याची पूड | ½ चमचा |
| गुलाबपाणी | १ चमचा (ऐच्छिक) |
| केशर | काही धागे (ऐच्छिक) |
| बर्फाचे तुकडे | ५-६ (ऐच्छिक) |
| सजावटीसाठी | बदाम, पिस्ता, केशर |
कृती: स्टेप बाय स्टेप
१. आंब्याचा गर तयार करा
पिकलेला आंबा सोलून त्याचे फोडी करून गर काढा. हापूस आंबा वापरल्यास लस्सीची चव अप्रतिम येते.
२. थंड दही वापरा
घट्ट, गोडसर आणि थंड दही वापरल्यास चव अधिक समृद्ध होते. शक्य असल्यास घरचेच दही वापरा.
३. सर्व घटक एकत्र करा
मिक्सरमध्ये:
- आंब्याचा गर
- दही
- दूध / मलई
- साखर
- वेलदोड्याची पूड
- गुलाबपाणी (ऐच्छिक)
- केशर घालून मस्त ब्लेंड करा. गार हवं असल्यास बर्फाचे तुकडे टाका.
४. मिक्स करा – मनाने!
सगळं मिश्रण एकजीव होईपर्यंत ब्लेंड करा. साधारण १ ते २ मिनिटं.
५. गारसर सर्व्हिंग
ग्लासमध्ये ओता. वरून बदाम-पिस्ता, केशर घालून सजवा.
६. सर्व्ह करा आणि आनंद घ्या!
लस्सी लगेच सर्व्ह करा, किंवा थोडा वेळ फ्रिजमध्ये ठेवून थंडगार करा.
फायदे:
- आंब्यामधील Vitamin A, C त्वचेसाठी फायदेशीर.
- दह्यामुळे पचन सुधारते.
- उन्हाळ्यातील उष्मा कमी करण्यासाठी उत्तम.
- थकवा दूर करणारा नैसर्गिक उपाय.
खास टिपा:
- फ्रेश आंब्यांचा वापर करा: फ्रोजन किंवा कॅन्ड पल्प चालतो पण चव कमी होते.
- व्हेगन पर्याय हवे असल्यास: नारळ दूध, बदाम दूध आणि व्हेगन योगर्ट वापरू शकता.
- लस्सी जाडसर हवी असल्यास: दूधाचे प्रमाण कमी आणि दह्याचे जास्त ठेवा.
लहानपणी आंब्याचा सिजन सुरू झाला की घरी आमरस, आमटी आणि मँगो शेकचा रेटा लागायचा. पण रविवारी सकाळी आजीच्या हातची केशर लस्सी म्हणजे स्वर्गसुखच! त्या आठवणी अजूनही आपल्या मनात ताज्या आहेत.
FAQ – वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न
मँगो लस्सी किती वेळ टिकते?
- फ्रिजमध्ये २४-३६ तास ठेवता येते. ताजी प्यावी हेच योग्य.
कॅन केलेला आंबा चालतो का?
- हो, पण त्यात सायट्रिक अ‍ॅसिड असतं त्यामुळे थोडी आंबटसर चव येते.
मुलांना देता येते का?
- हो, पण फार थंड स्वरूपात देऊ नये.
लस्सी किती गोडसर हवी?
- प्रत्येकाच्या आवडीनुसार साखर समायोजित करा. तुम्ही मध वापरू शकता.
कोणते आंबे सर्वोत्तम असतात?
- हापूस, तोतापुरी, केसर आणि बदामी हे लस्सीसाठी उत्तम.
मँगो लस्सी ही केवळ एक रेसिपी नाही – ती आपल्या आठवणी, घरचं प्रेम आणि पारंपरिक चव यांचा सुंदर संगम आहे. उन्हाळ्याच्या झळांपासून थोडा विश्रांतीचा श्वास घेण्यासाठी ही लस्सी नक्की करून पाहा आणि तुमचं बालपण पुन्हा एकदा अनुभव करा.
आपल्याला ही रेसिपी कशी वाटली ते खाली कॉमेंटमध्ये नक्की सांगा आणि अशाच अजून रेसिपीसाठी भेट द्या – ZatpatMarathi.com!