नमस्कार मंडळी! काय चाललंय? आज तुमच्यासाठी घेऊन आलो आहे एक खास आणि पारंपरिक महाराष्ट्रीयन रेसिपी – मासवडी! (Maswadi Recipe). नावाप्रमाणेच जरा ‘मास’ म्हणजे चवदार आणि ‘वडी’ म्हणजे त्याची छान वडी.
बेताच्या खर्चात आणि घरातल्या साहित्यात तयार होणारी ही भाजी एकदम तोंडाला पाणी आणणारी आहे. माझ्या अनुभवात, मासवडी आणि भाकरीचा बेत म्हणजे स्वर्गाचा घास! गावाला गेल्यावर तर हमखास ही भाजी सगळ्यांच्या ताटात असतेच.
चला तर मग, आज आपण एकदम ‘झटपट’ पद्धतीने ही चविष्ट मासवडी कशी बनवायची ते पाहूया!
मासवडी: महाराष्ट्राची चव, प्रत्येकाच्या आवडीची!
मासवडी ही खरं तर महाराष्ट्रातील एक पारंपरिक आणि खूप लोकप्रिय भाजी आहे. विशेषतः पश्चिम महाराष्ट्रात आणि खानदेशात तर तिची चव घरोघरी रेंगाळते. (बऱ्याच लोकांना मासवडी म्हटलं की लगेच आठवते ती बेतवडी किंवा पिठलं भाजी).
पण ही मासवडी जरा वेगळी आहे. यात बेसन पिठाच्या उकडीच्या वड्यांमध्ये चवदार आणि मसालेदार सारण भरलेलं असतं. ज्यामुळे ती नुसती खायलाही छान लागते आणि भाजी म्हणून तर विचारूच नका!
माझ्या आठवणीत आहे, लहानपणी जेव्हा शाळेतून थकूनभागून यायचो, तेव्हा आईच्या हातची गरम गरम मासवडी आणि ज्वारीची भाकरी… आहा! त्याची चव अजूनही माझ्या जिभेवर रेंगाळतेय. तुम्हीही नक्की करून बघा, तुम्हालाही तुमच्या आईच्या किंवा आजीच्या हातच्या मासवडीची आठवण येईल.
चला तर मग बघूया, ही झणझणीत मासवडी बनवण्यासाठी आपल्याला काय काय लागणार आहे आणि ती कशी बनवायची…

मासवडी बनवण्यासाठी लागणारे साहित्य:
१. मासवडीच्या सारणासाठी:
- बारीक चिरलेला कांदा – १.५ कप
- सुकं किसलेलं खोबरं – १.५ कप
- पांढरे तीळ – २ मोठे चमचे
- शेंगदाणे – १ मोठा चमचा
- लसणाच्या पाकळ्या – २०-२५
- हळद – १/४ छोटा चमचा
- हिंग – १/४ छोटा चमचा
- धणे पावडर – १.५ मोठे चमचे
- गरम मसाला – १ मोठा चमचा
- लाल तिखट (आवश्यकतेनुसार) – १ मोठा चमचा
- खसखस – १ छोटा चमचा
- तेल – १ मोठा चमचा
- बारीक चिरलेली कोथिंबीर
- चवीनुसार मीठ
२. मासवडीच्या आवरणासाठी (पिठाच्या वड्यांसाठी):
- बेसन पीठ – २ कप
- हिरवी मिरची – ४-५
- लसणाच्या पाकळ्या – ५-६
- जिरे – १ छोटा चमचा
- हळद – १/४ छोटा चमचा
- हिंग – १/४ छोटा चमचा
- तेल – २ मोठे चमचे
- पाणी – अंदाजे २.५ कप
- चवीनुसार मीठ
- सुकं किसलेलं खोबरं ( optional, थोडं पिठात आणि थोडं वरून लावण्यासाठी)
- बारीक चिरलेली कोथिंबीर
मासवडी बनवण्याची पद्धत:
सारणाची तयारी
- सर्वप्रथम, एका कढईत किंवा तव्यावर पांढरे तीळ आणि खसखस हलके सोनेरी होईपर्यंत भाजून घ्या. भाजून झाल्यावर ते एका प्लेटमध्ये काढून थंड होऊ द्या.
- त्याच कढईत शेंगदाणे घालून तेही हलके भाजून घ्या आणि त्यांची साल काढून टाका.
- आता मिक्सरच्या भांड्यात भाजलेले तीळ, खसखस, भाजलेले शेंगदाणे, सुकं किसलेलं खोबरं, लसणाच्या पाकळ्या, हळद, हिंग, धणे पावडर, गरम मसाला आणि लाल तिखट घ्या.
- हे मिश्रण मिक्सरमध्ये चांगलं बारीक करून घ्या. मिश्रण कोरडं वाटल्यास त्यात थोडं तेल घालू शकता.
- तयार झालेल्या मिश्रणात बारीक चिरलेला कांदा, बारीक चिरलेली कोथिंबीर आणि चवीनुसार मीठ घालून चांगलं मिक्स करून घ्या. आपलं मासवडीचं चविष्ट सारण तयार आहे!
पिठाच्या वड्यांची तयारी
- एका भांड्यात बेसन पीठ घ्या. त्यात बारीक चिरलेली हिरवी मिरची, लसणाच्या पाकळ्यांची पेस्ट (तुम्ही मिक्सरमध्ये वाटून घेऊ शकता), जिरे, हळद, हिंग, थोडं सुकं किसलेलं खोबरं (आवश्यक असल्यास), बारीक चिरलेली कोथिंबीर आणि चवीनुसार मीठ घाला.
- या मिश्रणात थोडं थोडं पाणी घालत घट्टसर पीठ मळून घ्या. पीठ जास्त पातळ होऊ नये याची काळजी घ्या.
- मळलेल्या पिठाला थोडं तेल लावून चांगलं मळून घ्या आणि १० मिनिटे झाकून ठेवा.
- आता एका मोठ्या पातेल्यात अंदाजे २ कप पाणी आणि २ मोठे चमचे तेल घालून उकळायला ठेवा.
- पाण्याला चांगली उकळी आल्यावर गॅस मध्यम आचेवर करा आणि मळलेल्या बेसनाच्या पिठाचा गोळा हळू हळू उकळत्या पाण्यात सोडा.
- सतत ढवळत राहा जेणेकरून पिठाच्या गुठळ्या होणार नाहीत.
- पीठ घट्टसर होऊन पाण्याचा अंश पूर्णपणे संपल्यावर गॅस बंद करा आणि पातेल्यावर झाकण ठेवून ५ मिनिटे वाफेवर शिजू द्या.
- शिजलेल्या पिठाला एका ताटलीत काढून घ्या आणि ते थोडं थंड होऊ द्या.
मासवडीला आकार देणे
- पिठाचा गोळा थोडा गरम असतानाच त्याला पुन्हा एकदा चांगला मळून घ्या.
- या पिठाचे छोटे छोटे गोळे तयार करा.
- एक गोळा घेऊन तो हातावर किंवा पोळपाटावर पातळ पुरीसारखा थापा.
- तयार केलेल्या सारणाचा एक छोटा गोळा घ्या आणि थापलेल्या पुरीच्या मध्यभागी ठेवा.
- आता पुरीच्या कडा एकत्र करून सारण पूर्णपणे बंद करा आणि त्याला हळूवारपणे वडीचा आकार द्या. तुम्ही तुमच्या आवडीनुसार गोल किंवा लांबट आकार देऊ शकता.
- अशाच प्रकारे सगळ्या पिठाच्या आणि सारणाच्या वड्या तयार करून घ्या.
मासवडी सर्व्ह करणे
- तयार झालेल्या मासवड्या तुम्ही नुसत्याही खाऊ शकता किंवा मग भाजी म्हणूनही वापरू शकता.
- भाजी बनवण्यासाठी, एका कढईत तेल गरम करा. त्यात मोहरी, जिरे आणि हिंगाची फोडणी करा.
- बारीक चिरलेला कांदा घालून तो चांगला लालसर होईपर्यंत परतून घ्या.
- आता त्यात तुमच्या आवडीचे मसाले (लाल तिखट, हळद, धणे पावडर, गरम मसाला) आणि थोडं पाणी घालून तेल सुटेपर्यंत परतून घ्या.
- तयार असलेल्या मासवड्या हळूवारपणे या मसाल्याच्या ग्रेव्हीमध्ये सोडा आणि हलक्या हाताने मिक्स करा.
- झाकण ठेवून ५-७ मिनिटे मंद आचेवर शिजू द्या.
- गरमागरम मासवडी भाकरी, चपाती किंवा भातासोबत सर्व्ह करा.
माझ्या अनुभवात…
मासवडी बनवताना पिठाची उकड काढणे हे सर्वात महत्त्वाचे असते. पीठ व्यवस्थित शिजले तर वड्या मऊ आणि चविष्ट बनतात. आणि हो, सारण बनवताना तुम्ही तुमच्या आवडीनुसार मसाल्यांचे प्रमाण बदलू शकता. जर तुम्हाला जास्त तिखट आवडत असेल तर लाल तिखटाचं प्रमाण वाढवा. काही लोक यात थोडा ओवा आणि जिरेपूड देखील घालतात, ज्यामुळे त्याची चव आणखी वाढते.
बऱ्याच लोकांना प्रश्न पडतो की ही मासवडी नुसती खायची की भाजी बनवायची. तर मंडळी, दोन्ही प्रकारे ही खूप छान लागते. प्रवासात न्यायला तर मासवडी उत्तम पर्याय आहे, कारण ती लवकर खराब होत नाही.
मासवडीच्या भाजीचा रस्सा :
काही लोकांना मासवडीची सुकी भाजी आवडते, तर काहींना रस्सा भाजी. तुम्ही मासवडीची रस्सा भाजी देखील बनवू शकता. त्यासाठी, ज्या पाण्यात तुम्ही पिठाची उकड काढली, त्याच पाण्यात किंवा वेगळ्या गरम पाण्यात थोडं बेसन पीठ आणि तयार सारण मिक्स करून घ्या. त्यात तुमच्या आवडीचे मसाले आणि चवीनुसार मीठ घालून उकळी आणा. तयार मासवड्या या रस्स्यात सोडा आणि थोडा वेळ शिजू द्या. गरमागरम रस्सा भाजी भाकरीसोबत खूप छान लागते.
तर मंडळी, ही होती आपली झणझणीत मासवडीची रेसिपी! (Maswadi Recipe). कशी वाटली तुम्हाला? मला खात्री आहे की ही रेसिपी वाचून तुम्हालाही नक्कीच मासवडी खाण्याची इच्छा झाली असेल. तर मग वाट कसली बघताय? आजच करून बघा आणि तुमचा अनुभव मला कमेंटमध्ये नक्की सांगा. आणि हो, zatpatmarathi ला फॉलो करायला विसरू नका, इथे तुम्हाला अशा अनेक झटपट आणि चविष्ट रेसिपीज मिळत राहतील! धन्यवाद!
आंबा स्मूदी रेसिपी: उन्हाळ्यात थंडावा देणारं आरोग्यदायी पेय
चेरी बदाम स्मूदी: चव, आरोग्य आणि ताजेपणाचं अमृत!
सकाळी फक्त १ ग्लास! वजन कमी करायचंय? मग ही बादाम मिल्क स्मूदी नक्की प्या!
मासवडी रेसिपी
Ingredients
मासवडी बनवण्यासाठी लागणारे साहित्य:
१. मासवडीच्या सारणासाठी:
- बारीक चिरलेला कांदा – १.५ कप
- सुकं किसलेलं खोबरं – १.५ कप
- पांढरे तीळ – २ मोठे चमचे
- शेंगदाणे – १ मोठा चमचा
- लसणाच्या पाकळ्या – २०-२५
- हळद – १/४ छोटा चमचा
- हिंग – १/४ छोटा चमचा
- धणे पावडर – १.५ मोठे चमचे
- गरम मसाला – १ मोठा चमचा
- लाल तिखट आवश्यकतेनुसार – १ मोठा चमचा
- खसखस – १ छोटा चमचा
- तेल – १ मोठा चमचा
- बारीक चिरलेली कोथिंबीर
- चवीनुसार मीठ
२. मासवडीच्या आवरणासाठी (पिठाच्या वड्यांसाठी):
- बेसन पीठ – २ कप
- हिरवी मिरची – ४-५
- लसणाच्या पाकळ्या – ५-६
- जिरे – १ छोटा चमचा
- हळद – १/४ छोटा चमचा
- हिंग – १/४ छोटा चमचा
- तेल – २ मोठे चमचे
- पाणी – अंदाजे २.५ कप
- चवीनुसार मीठ
- सुकं किसलेलं खोबरं optional, थोडं पिठात आणि थोडं वरून लावण्यासाठी
- बारीक चिरलेली कोथिंबीर
Instructions
मासवडी बनवण्याची Step-by-Step पद्धत:
Step 1: सारणाची तयारी
- सर्वप्रथम, एका कढईत किंवा तव्यावर पांढरे तीळ आणि खसखस हलके सोनेरी होईपर्यंत भाजून घ्या. भाजून झाल्यावर ते एका प्लेटमध्ये काढून थंड होऊ द्या.
- त्याच कढईत शेंगदाणे घालून तेही हलके भाजून घ्या आणि त्यांची साल काढून टाका.
- आता मिक्सरच्या भांड्यात भाजलेले तीळ, खसखस, भाजलेले शेंगदाणे, सुकं किसलेलं खोबरं, लसणाच्या पाकळ्या, हळद, हिंग, धणे पावडर, गरम मसाला आणि लाल तिखट घ्या.
- हे मिश्रण मिक्सरमध्ये चांगलं बारीक करून घ्या. मिश्रण कोरडं वाटल्यास त्यात थोडं तेल घालू शकता.
- तयार झालेल्या मिश्रणात बारीक चिरलेला कांदा, बारीक चिरलेली कोथिंबीर आणि चवीनुसार मीठ घालून चांगलं मिक्स करून घ्या. आपलं मासवडीचं चविष्ट सारण तयार आहे!
Step 2: पिठाच्या वड्यांची तयारी
- एका भांड्यात बेसन पीठ घ्या. त्यात बारीक चिरलेली हिरवी मिरची, लसणाच्या पाकळ्यांची पेस्ट (तुम्ही मिक्सरमध्ये वाटून घेऊ शकता), जिरे, हळद, हिंग, थोडं सुकं किसलेलं खोबरं (आवश्यक असल्यास), बारीक चिरलेली कोथिंबीर आणि चवीनुसार मीठ घाला.
- या मिश्रणात थोडं थोडं पाणी घालत घट्टसर पीठ मळून घ्या. पीठ जास्त पातळ होऊ नये याची काळजी घ्या.
- मळलेल्या पिठाला थोडं तेल लावून चांगलं मळून घ्या आणि १० मिनिटे झाकून ठेवा.
- आता एका मोठ्या पातेल्यात अंदाजे २ कप पाणी आणि २ मोठे चमचे तेल घालून उकळायला ठेवा.
- पाण्याला चांगली उकळी आल्यावर गॅस मध्यम आचेवर करा आणि मळलेल्या बेसनाच्या पिठाचा गोळा हळू हळू उकळत्या पाण्यात सोडा.
- सतत ढवळत राहा जेणेकरून पिठाच्या गुठळ्या होणार नाहीत.
- पीठ घट्टसर होऊन पाण्याचा अंश पूर्णपणे संपल्यावर गॅस बंद करा आणि पातेल्यावर झाकण ठेवून ५ मिनिटे वाफेवर शिजू द्या.
- शिजलेल्या पिठाला एका ताटलीत काढून घ्या आणि ते थोडं थंड होऊ द्या.
Step 3: मासवडीला आकार देणे
- पिठाचा गोळा थोडा गरम असतानाच त्याला पुन्हा एकदा चांगला मळून घ्या.
- या पिठाचे छोटे छोटे गोळे तयार करा.
- एक गोळा घेऊन तो हातावर किंवा पोळपाटावर पातळ पुरीसारखा थापा.
- तयार केलेल्या सारणाचा एक छोटा गोळा घ्या आणि थापलेल्या पुरीच्या मध्यभागी ठेवा.
- आता पुरीच्या कडा एकत्र करून सारण पूर्णपणे बंद करा आणि त्याला हळूवारपणे वडीचा आकार द्या. तुम्ही तुमच्या आवडीनुसार गोल किंवा लांबट आकार देऊ शकता.
- अशाच प्रकारे सगळ्या पिठाच्या आणि सारणाच्या वड्या तयार करून घ्या.
Step 4: मासवडी सर्व्ह करणे
- तयार झालेल्या मासवड्या तुम्ही नुसत्याही खाऊ शकता किंवा मग भाजी म्हणूनही वापरू शकता.
- भाजी बनवण्यासाठी, एका कढईत तेल गरम करा. त्यात मोहरी, जिरे आणि हिंगाची फोडणी करा.
- बारीक चिरलेला कांदा घालून तो चांगला लालसर होईपर्यंत परतून घ्या.
- आता त्यात तुमच्या आवडीचे मसाले (लाल तिखट, हळद, धणे पावडर, गरम मसाला) आणि थोडं पाणी घालून तेल सुटेपर्यंत परतून घ्या.
- तयार असलेल्या मासवड्या हळूवारपणे या मसाल्याच्या ग्रेव्हीमध्ये सोडा आणि हलक्या हाताने मिक्स करा.
- झाकण ठेवून ५-७ मिनिटे मंद आचेवर शिजू द्या.
- गरमागरम मासवडी भाकरी, चपाती किंवा भातासोबत सर्व्ह करा.