“एवढं सुंदर वास येतोय ना की लहानपणीची सगळी गुढीपाडव्याची आठवण जागी झाली!” – असं एकदा माझ्या आजीनं म्हटलं होतं जेव्हा तिच्या हातची पुरणपोळी खाल्ली होती. आज आपण तीच पारंपरिक, घरगुती आणि शुद्ध साजूक तुपात बनवलेली पुरणपोळी शिकणार आहोत – अगदी तोंडात घालता घालता विरघळणारी!
मुलभूत साहित्य (Ingredients):
पुरणासाठी:
- हरबरा डाळ – 1 कप (200 ग्रॅम)
- गूळ – 1 कप (200 ग्रॅम)
- जायफळ पूड – 1/4 टीस्पून
- वेलदोडा पूड – 1/4 टीस्पून
- साजूक तूप – 2 टेबलस्पून
पोळीसाठी:
- गव्हाचं पीठ – 2 कप
- मीठ – चवीनुसार
- तेल – 2 टेबलस्पून (मळण्यासाठी)
- पाणी – पीठ मळण्यासाठी
शेकण्यासाठी:
- शुद्ध साजूक तूप – हवा तसा
स्टेप बाय स्टेप पारंपरिक पद्धत:
१. हरबरा डाळ शिजवून घ्या:
- डाळ धुवून 30 मिनिटं भिजत ठेवा.
- नंतर कुकरमध्ये 2 सिटी होईपर्यंत शिजवा.
- उरलेलं पाणी गाळून डाळ पूर्ण थंड होऊ द्या.
२. पुरण बनवा:
- थंड डाळ आणि गूळ एकत्र करून पुरण यंत्रामधून किंवा मिक्सरमधून बारीक करा.
- नंतर हे मिश्रण कढईत टाका. मध्यम आचेवर सतत ढवळत शिजवा.
- घट्टसर मिश्रण तयार झालं की जायफळ व वेलदोडा पूड घालून मिक्स करा.
- पूर्ण थंड होईपर्यंत ठेवून द्या.
“पुरण गार झाल्यावरच पोळी भरायची… नाहीतर फाटायची शक्यता असते!” – माझ्या आईचं खास टीप!
३. कणिक मळा:
- पीठात मीठ आणि तेल घालून पाणी घालत मऊसर पीठ मळा.
- 20-25 मिनिटं झाकून ठेवा.
४. पोळी लाटणे:
- छोटा गोळा घेऊन त्यात पुरणाचा गोळा भरून लाटून पोळी तयार करा.
५. शेकणे:
- गरम तव्यावर दोन्ही बाजूंनी खरपूस शेकून घ्या.
- शेकताना वरून साजूक तूप घालायला विसरू नका!
खास टिप्स:
- डाळीचं पाणी काढून टाकल्यानंतर ‘कट’ म्हणून गोडसर आमटी बनवता येते – जिच्याशिवाय पुरणपोळीचं जेवण पूर्णच नाही!
- पुरण जर खूप सैल वाटत असेल तर अजून थोडा वेळ कढईत शिजवा.
- पीठ जितकं मऊ, तितकी पोळी लवकर लाटता येते.
घरगुती आठवणी:
“गुढीपाडव्याला सकाळी लवकर उठून आईसोबत डाळ उकडायची… त्या वासानं आधी आजोबा उठायचे, मग घरातलं सगळं वातावरण फक्त पुरणपोळीमय व्हायचं!”
“खरं सांगू का? माझ्या लग्नातही सासूबाईंनी माझ्या हातची पुरणपोळी खाल्ली तेव्हा म्हणाल्या – ‘बाई गं, अस्सल मराठी बाईसारखी पोळी बनवलीस!’”
परोसताना काय द्यायचं?
- कट (गोडसर आमटी)
- साजूक तूप
- गार दही किंवा ताक
- लिंबू किंवा आवडीनुसार लोणचं
FAQ – लोकांची नेहमीची प्रश्न:
Q. पुरण फार सैल झालं तर काय करावं?
मध्यम आचेवर अजून काही मिनिटं शिजवा. गरज वाटल्यास थोडं रवा किंवा मैदा घालून घट्ट करू शकता.
Q. पोळी फाटतेय, कारण काय?
पुरण गरम असेल तर पोळी फाटते. पुरण पूर्ण गार झाल्यावरच भरावं.
Q. साखर चालेल का गूळाऐवजी?
हो, पण गुळामुळे पारंपरिक चव येते. साखरेनं थोडं कोरडं होतं.
पुरणपोळी बनवण्यासाठी उपयोगी वस्तू:
अंतिम विचार:
पुरणपोळी ही केवळ एक रेसिपी नाही – ती एक संस्कृती आहे, आपली ओळख आहे, आणि भावनांची ठेव आहे. लहानपणापासून आजवर या गोड पोळीने आपल्याला अनेकदा आनंद दिलाय. आता हीच परंपरा पुढच्या पिढीपर्यंत पोहचवण्याची वेळ आहे!
“जेव्हा पहिल्या घासासोबत तूपाचा सुवास नाकात जातो आणि गोडसर पुरण तोंडात विरघळतं – तेव्हा वाटतं, आपलं घर म्हणजे स्वर्गच!”
तुम्हाला ठेचा रेसिपी आवडते का? मग ही झणझणीत ठेचा रेसिपी नक्की बघा – ठेचा कसा करावा?
तुमचं अभिप्राय खाली कॉमेंटमध्ये जरूर द्या – आणि ही रेसिपी वाटा आपल्या कुटुंबाशी, मित्रमंडळींसोबत!